Chọn nghề theo sở thích?

Sở thích (dù là thích đến tột đỉnh) cũng chưa hẳn là sở trường đích thực. Mặt khác, nếu có sở thích mà chỉ nuôi dưỡng nó bằng sự đam mê chứ không bằng sự dày công luyện tập và chí thú học hỏi, thì sớm muộn sở thích đó cũng sẽ bị “giã từ”.
(Nguyễn Khắc Viện)

Lưu ý: Giải thích từ "đam mê" theo bách khoa toàn thư mở Wikipedia:
Đam mê (tiếng Anh: passion) là cảm giác mong muốn, khát khao có được ai đó hay làm được gì đó, bị hấp dẫn bởi một sự vật, sự việc. Cụm từ đam mê, trong quá khứ, thường thấy trong việc miêu tả tình yêu, [...] "ham muốn". Tại thời điểm hiện tại, từ đam mê được dùng chủ yếu vào việc diễn tả một sự khao khát trong sự nghiệp.

Chọn nghề không nên chỉ căn cứ vào sở thích hay nguyện vọng.

Trong các phần hướng dẫn về hướng nghiệp, các tài liệu cùng người hướng dẫn luôn đề cập rất nhiều đến sở thích của các bạn. Mỗi bạn học sinh đều hình thành cho mình một sở thích ngành nghề riêng, những sở thích hình thành trong quá trình sống với nhiều nguyên nhân tác động với nhau. Có bạn yêu thích nghề luật sư vì được xem những bộ phim về luật sư cực kỳ hấp dẫn. Lại có bạn yêu thích trở thành ca sĩ để trở thành người nổi tiếng. Lại có bạn thích theo dạng phong trào từ sự tác động của những bè bạn trong lớp.

Tuy nhiên, sở thích, ước mơ có thể thay đổi theo thời gian, và bị ảnh hưởng nhiều bởi sự trải nghiệm, mức độ hiểu biết về ngành nghề. Khi chọn nghề, các bạn thường chọn nghề trên sự tưởng tượng, mộng mơ những thăng hoa của nghề nghiệp mà lại không để ý nhiều đến những khó khăn, thách thức cần phải vượt qua khi theo đuổi nghề dễ dẫn đến việc nhận định không hết về nghề nghiệp.

Như thế nào để chọn nghề - định hướng nghề nghiệp

Đầu tiên là phải tìm hiểu kỹ về những gì bản thân thích, nắm bắt rõ những khó khăn và thách thức của nghề nghiệp cần phải vượt qua. Và cũng phải nhìn nhận xem rằng năng lực của bạn có phù hợp để theo đuổi nghề nghiệp đó hay không.

Tìm hiểu những ngành nghề phù hợp với tố chất, khả năng của bạn thân và hình thành những hứng thú đầu tiên với những ngành nghề này. Tìm hiểu càng nhiều nghề khác, bạn sẽ tìm thấy nhiều ngành phù hợp với bản thân hơn.

Tham khảo ý kiến người lớn như cha mẹ, anh chị, và những người đi làm về các ngành nghề sở thích. Những người đi trước đã trải nghiệm và va chạm với thế giới nghề nghiệp, họ đã trải qua những khó khăn, nắm bắt và có kinh nghiệm của bản thân, vì vậy ý kiến của họ rất đáng để tham khảo. Hãy trao đổi và nhờ người lớn phân tích cho bạn nghe, những ý kiến đó là nguồn tham khảo quý báu cho bạn.

Trên cơ sở hiểu biết, sở thích, những lời khuyên, cùng với sự đánh giá năng lực của bạn là cơ sở để bạn đưa ra quyết định cuối cùng. Nếu đang còn phân vân chưa biết chọn ngành nghề nào, các em có thể áp dụng hướng dẫn tại Các bước chọn ngành nghề để có các bước chọn nghề phù hợp cho bản thân.

Sở thích - đam mê là một trong các thành phần quan trọng cần lưu tâm khi chọn ngành - chọn nghề

Sở thích luôn là một trong nhiều nhân tố chính trong hoạt động hướng nghiệp. Cũng vì vậy, sở thích đam mê luôn cần được lưu tâm, chú ý và phát triển.

Sở thích trong Hedgehog Concept (thuyết con nhím )

Trong thuyết con nhím, sở thích của bạn là một trong những nhân tố chính để tương tác và xác định được ngành nghề nào là đúng, là phù hợp với bạn. Và các nhân tố chính khác phải lưu tâm cùng là Năng lực của bạn - thứ bạn giỏi, và nhu cầu thị trường lao động - thứ xã hội cần.

Lý thuyết cây nghề nghiệp

Trong lý thuyết cây nghề nghiệp, sở thích là một nhân tố cơ bản cùng các nhân tó khác như năng lực, khả năng, cá tính, giá trị nghề nghiệp. Và tất cả những nhân tố này phải được tham gia vào quá trình phát triển của bản thân, không ngừng trao dồi, phát triển và tương tác cùng các nhân tố khác để cùng phát triển và tạo nên nghề nghiệp tương lai vững chắc.

Như vậy, sở thích là một nhân tố quan trọng trong hoạt động hướng nghiệp, chọn ngành chọn nghề. Và sở thích cần được bồi dưỡng, phát triển để giúp phần tạo nên một lựa chọn phù hợp tối ưu cho bản thân mỗi cá nhân. Ngoài sở thích thì cũng cần lưu tâm đến các yếu tố khác.

Nguyễn Dũng