Kỹ thuật hệ thống công nghiệp là một chuyên ngành kỹ thuật rất phổ biến và lâu đời tại các nước phát triển và hiện đang có nhu cầu lớn tại các nước đang phát triển.
Vai trò của ngành kỹ thuật hệ thống công nghiệp
Trọng trách của kỹ sư kỹ thuật hệ thống công nghiệp là giải quyết các vấn đề trong sản xuất và điều hành doanh nghiệp nhằm nâng cao năng suất và đảm bảo chất lượng sản phẩm, dịch vụ ở đầu ra bằng năng lực vận dụng một cách hệ thống, sáng tạo các mô hình và công cụ toán học, máy tính, kiến thức về hành vi con người(ergonomics) trong các hệ thống công nghiệp cũng như kiến thức về môi trường, kinh tế-xã hội có liên quan đến hoạt động sản xuất và điều hành doanh nghiệp nhằm đạt được những giải pháp hiệu quả.
Lịch sử của ngành Kỹ thuật Hệ thống Công nghiệp (hay còn gọi là Kỹ thuật Công nghiệp - Industrial Engineering) bắt đầu từ đầu thế kỷ 20. Những kỹ sư Kỹ thuật Hệ thống Công nghiệp đầu tiên là Frederick Taylor - cha đẻ của “Khoa học Quản lý” và Frank Gilbreth. Áp dụng các phương pháp khoa học, Taylor đă nâng cao năng suất của nhiều nhà máy tại Mỹ. Các công trình nghiên cứu của Gilbreth nằm trong lãnh vực nghiên cứu động tác và thời gian (Time and motion study). Bắt đầu với các nghiên cứu liên quan tới con người, ngày nay ngành Khoa học kỹ thuật công nghiệp đã mở rộng vào các lãnh vực khác nhau như: sắp xếp mặt bằng, điều hành sản xuất, kiểm soát tồn kho, chất lượng sản phẩm ...
Là một chuyên ngành kỹ thuật, kỹ sư KTHTCN có nhiều điểm chung với kỹ sư các ngành khác như cũng nhắm tới mục tiêu tăng cường năng suất và chất lượng, cùng dựa trên cơ sở khoa học và công nghệ. Tuy nhiên kỹ sư KTHTCN khác với các ngành kỹ thuật khác ở một số điểm như: năng suất và chất lượng mà kỹ sư KTHTCN nhắm tới là ở cấp hệ thống, không phải ở cấp trang thiết bị và công nghệ, kỹ sư KTHTCN còn phải dựa trên cơ sở khoa học về con người cũng như giao tiếp giữa máy móc thiết bị với con người để đảm bảo tính ổn định, tính bền vững của năng suất và chất lượng trên quy mô hệ thống. Trong điều kiên hội nhập và cạnh tranh khốc liệt như hiện nay thì đây là các yêu cầu bắt buộc để chiến thắng và phát triển.
Chương trình đào tạo trang bị các kiến thức quản lý và điều hành hệ thống sản xuất hay dịch vụ, quản lý vật tư và hoạch định tồn kho, các kỹ thuật tối ưu hóa nguồn lực sản xuất, kỹ thuật hỗ trợ ra quyết định, quản lý và kiểm soát chất lượng, logistics và chuỗi cung ứng, kỹ thuật điều độ nguồn lực, thiết kế hệ thống thông tin, hay cách thức thiết kế và áp dụng hệ thống sản xuất tinh gọn cho tổ chức, …và nhiều kiến thức quan trọng khác rất cần thiết cho bất kỳ tổ chức sản xuất hay dịch vụ nào.
Các công việc chuyên môn mà kỹ sư Kỹ thuật hệ thống công nghiệp có thể đảm nhận:
- Dự báo nhu cầu dài hạn về sản phẩm và xác định nguồn lực (nguyên liệu, nhân công, năng lực sản xuất…) với chi phí tối thiểu để đáp ứng nhu cầu đó.
- Giảm chi phí tồn kho và bảo đảm đáp ứng nhu cầu của sản xuất về vật tư (hoạch định nhu cầu vật tư)
- Giảm thiểu lãng phí trong sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm (kiểm soát quá trình, kiểm soát quá trình đầu vào…)
- Giảm thiểu thời gian dùng máy và giảm thiểu chi phí bảo trì, sửa chữa máy móc (quản lý bảo trì)
- Giảm thiểu chi phí sản xuất, tăng tính linh hoạt và hiệu quả sử dụng nguồn lực, lập kế hoạch sản xuất hiệu quả (hoạch định nằng lực sản xuất, đo lường năng xuất và hiệu quả nguồn lực…)
- Tăng cường thời gian đáp ứng đơn hàng và thời gian giao hàng với giá cả cạnh tranh.
- Tăng cường hiệu quả đầu tư và phát triển cả về sản phẩm lẫn quy trình công nghệ(Thiết kế và phát triển sản phẩm, quản lý dự án)
- Cải tiến quy trình và cải thiện phương pháp làm việc (Đo lường lao động và thiết kế công việc)
- Xem xét tới việc phát triển, thực thi, cải tiến và đánh giá những hệ thống tích hợp bao gồm con người, ngân sách, kiến thức, thông tin, công cụ, năng lượng, nguyên vật liệu và quá trình.
- Kỹ sư KTHTCN có thể làm việc trong nhiều lĩnh vực công nghiệp sản xuất và cả trong dịch vụ.
Để giải quyết các vấn đề trên kỹ sư KTHTCN có thể quy hoạch vấn đề, lập kế hoạch giải quyết vấn đề, thực hiện thiết kế mới hay tái thiết kế hệ thống sản xuất và điều hành quá trình để giải quyết vấn đề một cách hiệu quả. Sau khi hệ thống đã được thiết kế hay tái thiết kế, kỹ sư KTHTCN sẽ vận hành, kiểm soát một cách hiệu quả các hệ thống này.
Thông tin tuyển sinh ngành kỹ thuật hệ thống công nghiệp
Do nhiều đặc điểm về cơ cấu lao động nhân sự tại Việt Nam, hiện tại mới chỉ có 3 trường mở đào tạo ngành này. Xem thông tin tuyển sinh ngành kỹ thuật hệ thống công nghiệp
Tham khảo:
Nguồn tin được tham khảo từ Wikipedia và Thông tin tuyển sinh hướng nghiệp của trường ĐH Bách khoa Tp.HCM
http://www4.hcmut.edu.vn/~kthtcn/gioithieu/lichsunganh.html